Sorun Çözme Becerisi

Günümüzde bireylerin günlük yaşantılarında karşılaştıkları sosyal, ekonomik toplumsal sorunlarını çözemediklerinde yaşadıkları sıkıntılar, psikolojik ve bedensel rahatsızlıklarını tetiklemektedir. Bireylerin sorun çözme davranışları farklıdır. Birey sorunla karşılaştığında öncelikle çözüm alternatiflerini görebilmeli ve düşünebilmelidir. Durumuna uygun seçenekleri belirleyebilmelidir ve hedefine ulaştıracak adım ve basamakları saptayabilmelidir. Bunun içinde sorunun başından sonuna kadar nasıl çözülebileceğini basamakların neler olması gerektiğini aşama aşama zihninde canlandırmalı ve sonuca ulaşabilmelidir. Bir satranç oyunu gibi problemin sonucunu baştan sona tahmin edebilmelidir.

Bireyler sorunlarla karşılaştıklarında iki şekilde tavır sergilemektedirler.

A-Soruna yapıcı şekilde tavır sergileme;Soruna olumlu yaklaştığını gösterir ve yeteneklerine güvenir ve sorunu çözebileceğine inanır.

B-Soruna olumsuz yaklaşma tavrı sergileme; Sorunu çözme konusunda yeteneklerine ve becerilerine güvenmez, sorunlarının nedeni olarak başkalarını gösterir, sorun ortaya çıktığında görmezden gelir sorunları tehdit olarak algılar ve sürekli savunmada kalır.

Bireylerin üç çeşit sorun çözme davranışları vardır.

A- Kaçınan sorun çözme davranışı

- İşlevsel olmayan bir tarzdır.
- Sorunlara karşı ilgisizdir ve görmezden gelir yokmuş gibi davranır.
- Sorunları erteleme, pasiflik, ilgisizlik gibi davranışlar gösterir.
- Problemlerle yüzleşme yerine kaçmayı yeğler.
- Problemlerin kendiliğinden ya da başkaları tarafından çözümlenmesini bekler sorumluluk almaz.

B- Dürtüsel dikkatsiz sorun çözme davranışı

- İşlevsel olmayan bir tarzdır.
- Aceleci davranır.Aklına ilk gelen çözümü uygulama eğilimi vardır.
- Çözüm ve seçenekler sistematik olmayan bir şekilde gözden geçirilir.
- Düşünmeden hareket edilir ve çok az bilgiyle sorun çözülmeye çalışılır.
- Tam ve düzgün sonuçlara ulaşılmaz geçici çözümler ortaya çıkar ve bu çözümlerde ilerde yeni problemler olarak geri döner.
- Belirsizlik, huzursuzluk e olumsuzluk gibi duygulara tahammül edemezler.
- İşlevsel olmayan bir tarzdır.
- Sorunlara karşı ilgisizdir ve görmezden gelir yokmuş gibi davranır.
- Sorunları erteleme, pasiflik, ilgisizlik gibi davranışlar gösterir.
- Problemlerle yüzleşme yerine kaçmayı yeğler.
- Problemlerin kendiliğinden ya da başkaları tarafından çözümlenmesini bekler sorumluluk almaz.

C- Akılcı (Rasyonel) sorun çözme davranışı

- İşlevsel bir tarzdır.
- Çözüme ulaşılabilecek yöntemleri belirleyebilme uygulama ve değerlendirme becerisine sahiptir.
- Sorunu tanımlamak ve anlamak
- Olası çözüm seçeneklerini bulmak
- En iyi çözüm seçeneklerine karar vermek
- Karar verilen çözüm seçeneğini uygulayabilmek ve sonuca ulaşabilmek.